15 lutego 2015

POLSKIE PROSPEKTY PRZEDWOJENNE

W okresie międzywojennym polska motoryzacja pozostawała daleko w tyle na tle innych państw europejskich. Pierwsze lata po odzyskaniu niepodległości to czas, kiedy Państwo Polskie dopiero się formowało i opanowanie wszystkich gałęzi gospodarki wymagało czasu oraz ciężkiej pracy. W rozwoju polskiego automobilizmu nie pomagała również słaba sieć dróg. Nie oznacza to, że Polska była pustynią na motoryzacyjnej mapie Europy. W kolejnych latach "międzywojnia" montowano Chevrolety, Buicki oraz produkowano CWS i Polskie Fiaty. Jednak pożoga wojenna zniszczyła ówczesny dorobek, a większość terytorium naszego kraju trafiło w ręce ZSRR. Mimo to do naszych czasów przetrwały prospekty z tamtych lat. Prospekty, które gdyby potrafiły mówić, opowiedziałyby niejedną mrożącą krew w żyłach historię. Dziś zaprezentuję Wam kilka unikatów, które przetrwały zawieruchę wojenną, szczęśliwie znalazły się po naszej stronie wschodniej granicy, a w ciężkich czasach komunistycznych przeleżały głęboko w szufladzie.


Prezentację zaczynamy od najnowszego nabytku. Dosłownie przedwczoraj do kolekcji trafił program produkcyjny Mercedesa z 1938 roku. W Polsce wiadomo tylko o dwóch sztukach tego prospektu i na jedną z nich właśnie patrzycie! Jednocześnie jest to jeden z najlepiej zachowanych prospektów z tamtych lat - stan bliski idealnemu (gdzie on się zaszył przez te wszystkie lata?).





Innym prospektem Mercedesa w języku polskim jest znany już Czytelnikom Mercedes Typ 230. Więcej o tym prospekcie przeczytacie we wpisie:  MERCEDES TYP 230 - POLSKI PROSPEKT Z 1939 ROKU



Kolejnym przedwojennym polskim prospektem jest Ford Model A. Prospekt ten prezentowałem niemal rok temu: FORD MODEL A - JAKOŚĆ ZNACZNIE PONAD CENĘ



Najstarszym polskim prospektem w kolekcji autoArchiwum jest wydany w 1928 roku prospekt podwozi ciężarowych Chevrolet







Kolejne trzy prospekty wydane zostały w 1939 roku - tuż przed wybuchem wojny. Niestety żaden z nich nie przetrwał w całości do dziś. Tym niemniej są one cenną pamiątką po słynnej firmie Lilpop, Rau i Loewenstein

Chevrolet 1939






Chevrolet 1939 Imperial Limousine




Chevrolet - samochody dostawcze






Warto również pamiętać o prospektach co prawda obcojęzycznych, ale pochodzących od polskich przedstawicielstw

Mathis (1925)




NAG Omnibusse (1928)




Hanomag (1939 - już z czasu okupacji)




Tempo Wagen (1940 - również czas okupacji)




Tym, którzy odwiedzają Czytelnię od niedawna polecam wpis PROSPEKTY I HISTORIA ŚWIATA



W sierpniu 1946 rowku wydano pierwszy numer czasopisma "Motoryzacja", gdzie w jednym z artykułów autor opisał stan motoryzacji w przedwojennej Polsce. Skan tego czasopisma można pobrać tutaj:


4 komentarze:

  1. fajny ten prospekcik mercedesa :) faktycznie super zachowany, to rozkładówka, 6 czy 8 str. ??? w nastepnym roku była już mała broszurka, czarna okładka, język polski i we wstępie jakieś mowy o "pokoju na świecie", o ironio w prospekcie z 1939r ;)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Tak - to jest folder rozkładany. 8 stron, choć zadrukowano jedynie 6

      Usuń
  2. Te prospekty w większości były ozdobą stoiska Automobilisty na Classic Moto Show. Niestety panowie redaktorzy pisząc relację z tego wydarzenia na swoich łamach nawet o tym nie wspomnieli.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Tak, na stoisku Automobilisty można było oglądać prawie wszystkie prospekty z autoArchiwum wydane do roku 1949. Co do notki o prospektach, żadne pismo nie wspomniało w swoich relacjach. Krótką notkę za to zamieszczono na oficjalnym fanpejdżu Mercedes-Benz Polska, na stoisku którego można było oglądać moje zabytkowe prospekty tej marki (włącznie z polskim Mercedesem Typ 230 z 1939 roku)

      Usuń