GWIAZDA CZECHOSŁOWACKIEJ TV: SKODA 1203

W Niemczech VW Transporter, potocznie zwany Bulikiem, we Francji Citroen Hy, w Polsce Żuk z Nysą choć może ze wskazaniem na Żuka. O co chodzi? Mowa o kultowych busach i samochodach dostawczych. Samochodach, które musiały również i w sensie dosłownym ciężko zapracować na swoją reputację. Zadanie było na tyle trudne, że nie każdy kraj może się jednoznacznie pochwalić "o, ten jest naszym kultowym dostawczakiem". Były mniej lub bardziej udane konstrukcje, ale jedna zastępowała drugą i właściwie temat się rozmywał. Dziś przygotowałem krótki wpis o jeszcze jednym kultowym robotniku: czechosłowackiej Skodzie 1203, która potem została słowackim TAZ-em. Samochód, który my Polacy przede wszystkim kojarzymy jako sanitarkę z TV.

Historia naszego bohatera zaczyna się w 1968 roku w czeskiej fabryce kombinatu AZNP (potocznie zwanego Skodą) we Vrchlabi. Jak w każdym kraju zza Żelaznej Kurtyny popyt wielokrotnie przewyższał podaż, dlatego już 5 lat później uruchomiono alternatywna produkcję w Trnavie (obecnie Słowacja). Konstrukcja samochodu opierała się na już nie najmłodszej Skodzie 1202, co w warunkach tamtego ustroju nie powinno dziś nas dziwić. Jednak obszerne nadwozie dobrze spełniało swoje zadanie. Samochód doczekał się wielu wersji od osobowego busa poczynając, przez blaszanego furgona, sanitarkę, na skrzyniowej półciężarówce kończąc. Słabą stroną od początku był napęd: 1,2-litrowy silnik o mocy zaledwie 47 koni mechanicznych. Sytuacja nieco poprawiła się gdy Skoda otrzymała mocniejszy silnik o pojemności 1,5 litra (moc 57 KM) i skrzynię 5-biegową. W 1981 roku zakończono produkcję we Vrchlabi i od tej pory całość produkcji przejęły zakłady w Trnavie, jednocześnie zmieniając nazwę na Skoda TAZ 1203. Gdy drogi Czech i Słowacji rozeszły się, w 1993 roku słowacka już fabryka wciąż oferowała ten sam model (jednak już bez słowa Skoda w nazwie). TAZ 1500 wytrwał w produkcji aż do 1999 roku, co kapitalnie pokazuje z jednej strony jeszcze pewne zacofanie cywilizacyjne naszego regionu, a drugiej "tumiwisizm" i niemoc zakładów i firm zarządzanych przez kadrę rodem jeszcze z poprzedniego ustroju (tu ukłon w stronę fanów polskiego Stara i FSO, aby zastanowili się zanim kolejny raz wybuchną płaczem na myśl, że tych firm już nie ma). Internet wspomina jeszcze o prywatnej firmie, która wykupiła oprzyrządowanie do produkcji samochodu i oferowała go po 1999 roku pod marką Ocelot. Jednak czy był to projekt-niewypał czy faktycznie jakaś produkcja trudno mi powiedzieć.

Prospekty skody 1203 są niemal tak samo poszukiwane (a ich ceny nawet wyższe) jak prospekty Skody 110 R, czy Tatry 613. Jeszcze rzadsze są prospekty TAZ-a, co interesujące - im młodsze tym cenniejsze!

Jeden z pierwszych prospektów Skody 1203, tu w wersji angielskiej

Ciekawe czy 2 odcienie karoserii to błąd drukarni czy lakierni...

Mniejszy folder (format A5) Skody 1203 w wersji dostawczej

W czasie długich lat produkcji samochód przechodził większe bądź mniejsze modyfikacje, a wygląd przodu próbował "nadążyć" za modą

Prospekt TAZ-a jaki kiedyś był w kolekcji autoArchiwum (wydany początkiem lat 90-tych)

W połowie ostatniej dekady XX wieku konkurencja wśród samochodów dostawczych była coraz silniejsza. Wprowadzono przesuwne drzwi boczne w miejsce tradycyjnie otwieranych. Od tej pory klienci mogli też sobie wybrać jednostkę napędową: benzynową bądź wysokoprężną.

Do wyboru 2 rodzaje przodu - istne szaleństwo możliwości!

Pudrowanie trupa: ostatnie sztuki TAZ-a

Z drugiej strony trzeba przyznać, że wewnątrz projektanci się przyłożyli do pracy. Ciekawi mnie tylko jak załatwili sobie ze Skodą wykorzystanie elementów z Felicii (wszak każdy komponent jest własnością handlową danego producenta). 

Dla porównania raz jeszcze deska z pierwszej serii

Dane techniczne

Jak już na początku wspomniałem samochód odegrał wiele ról filmowych, nawet w filmach z początki XXI wieku. W większości z nich była to kultowa sanitka, znana u nas choćby z serialu "Szpital na peryferiach"

http://www.imcdb.org/

http://www.imcdb.org/

Jak łatwo się domyślić samochód nie był bez wad. Na youtube można obejrzeć szczery do bólu film, gdzie pokazano sanitkę z jej prawdziwej strony: samochodu przestarzałego, awaryjnego, niepraktycznego i sprawiającego niezliczone kłopoty

Dziś w wielu miastach Czech i Słowacji odbywają się zloty miłośników Skody 1203 i pochodnych. A w niektórych domach współcześni 30-kilkulatkowie mają pochowane swoje Skody, którymi bawili się za młodu

www.skoda-virt.cz

Próbował ktoś tak Żukiem, hę?

A na koniec film z produkcji TAZ-ów ostatniej serii. Trudno uwierzyć, że ktoś zamówił sanitarki produkowane właściwie w garażu...

I jeszcze sprawy bieżące "z branży": 

Warto udać się do dealerów Fiat Professional, bowiem został wydany prospekt nowej wersji Fiata Fiorino, a wkrótce ukażą się także prospekty nowego Fiata Talento. U dealerów Jeepa można "zakręcić" się też wokół wydania specjalnego Auto Motor i Sport poświęconego w całości historii marki