9 grudnia 2014

FINLANDIA - PRZEGLĄD PROSPEKTÓW

Od pewnego czasu w mojej głowie kiełkuje kilka pomysłów na serię wpisów. Na drugim biegunie skutecznie zaś daje o sobie znać brak czasu, który pozwoliłby na opracowanie tematu na jak najwyższym poziomie. W efekcie wychodzi jak u młodej dziewczyny: chciałaby, ale się boi. Wciąż w kolejce czekają wpisy o klonach, czy prospektach samochodów kapitalistycznych w języku polskim z czasów PRL-u. Przydałoby się też coś o samochodach z USA. Jest jeszcze jeden pomysł na serię wpisów: prezentacja prospektów pojazdów produkowanych w krajach, które mało kto podejrzewa o produkcję jakichkolwiek pojazdów. I właśnie ten pomysł dziś realizuję. Jako pierwszy kraj - zimna i nie do końca odkryta Finlandia.


Finlandia jest stosunkowo młodym Państwem, 6 grudnia 2017 obchodzi 100-lecie ogłoszenia niepodległości. Od XIII wieku aż do 1917 roku ziemie fińskie były pod rządami szwedzkimi, później rosyjskimi. W ogólnej świadomości Polaków kraj ten znany jest przede wszystkim jako dom Świętego Mikołaja, z zórz polarnych, łosi, telefonów Nokia i wódki marki Finlandia. Ale czy ktoś kojarzy ten kraj z produkcją pojazdów? Mało kto. Ewentualnie jeśli już to wymienia się jednym tchem Sisu (producenta ciężarówek) i Valmet Automotive (produkcja dla innych koncernów, m.in. Saab, Talbot, Opel, Porsche, Fisker czy Lada Samara Baltic). Popatrzmy zatem na wybrane prospekty samochodów i ciężarówek z Finlandii.

TEIJO
Są takie europejskie samochody, o których istnieniu przeciętny Europejczyk nie ma bladego pojęcia. I nie piszę tutaj o egzotykach produkowanych w kilku sztukach dla bajecznie bogatych kolekcjonerów. Swego czasu przedstawiałem Wam portugalskie Sado (w temacie pt. MIEJSKIE DOSTAWCZAKI...), a dziś - też dostawczak - fińskie Teijo. W 1975 roku zarząd Wihuri Group postanowił uruchomić produkcję samochodu dostawczego będącego konkurencja dla właśnie wprowadzonej na fiński rynek Toyoty HiAce Pick-Up. Założenia projektu były świetne: tani samochód dostawczy oparty na sprawdzonych rozwiązaniach niemieckiego Volkswagena. Zastosowanie części VW było posunięciem najbardziej logicznym, ponieważ Wihuri w owym czasie był oficjalnym importerem tych samochodów do Finlandii. Niestety niska jakość wykonania, słabe hamulce i jeszcze słabszy silnik (chłodzony powietrzem o pojemności 1,6 l i mocy 45 KM) oraz nieszczelna kabina skutecznie uśmierciły ten projekt po wyprodukowaniu zaledwie roku "produkcji", która wyniosła około 100 sztuk. Mankamenty te nie przeszkodziły producentowi by zareklamować swój produkt z jak najlepszej strony, a wady (silnik, który był za słaby do tego typu auta) przedstawić jako zalety (silnik wyprodukowano w milionach egzemplarzy, dlatego jest najlepszym wyborem do Teijo).





IBANA
W latach 90-tych naukowcy i studenci Technicznego Uniwersytetu Helsińskiego zbudowali 2-osobowy miejski samochodzik o napędzie hybrydowym. Koncepcja pojazdu była podobna do tej stosowanej współcześnie: w mieście przy niskich prędkościach Ibana napędzana była silnikiem elektrycznym, na autostradzie zaś benzynowym. Ponadto silnik elektryczny mógł byś ładowany zarówno podczas jazdy na silniku spalinowym jak i bezpośrednio z domowej sieci energetycznej. Samochód miał ciekawie rozwiązany układ hamulcowy: hamować można było na 3 sposoby: silnikiem elektrycznym, tradycyjnymi klockami i tarczami hamulcowymi zamontowanymi w każdym kole oraz zwyczajny hamulec ręczny. Poszycia karoserii były z laminatu, a specjalna pianka miała pochłaniać w pewnym stopniu siłę uderzenia w razie wypadku. Niestety nie przewidziano drzwi od strony kierowcy. Zbudowano tylko jedną sztukę tego ciekawego pojazdu.

Już po napisaniu tego artykułu dostałem ciekawą informację prosto z Finlandii: otóż pierwotna nazwa tego auta miała brzmieć Ipana, co w języku fińskim oznacza małe dziecko (coś jak u nas maluch). Zmieniono jednak literę p na b, by lepiej brzmiała w innych krajach. Stąd ostatecznie prototypowy maluch otrzymał nazwę Ibana






KIITOKORI
Kiitokori to fiński producent autobusów, który oprócz modeli "tradycyjnych" oferuje także pojazdy specjalne, takie jak mobilne biblioteki, gabinety lekarskie, czy autobusy lotniskowe. Pierwszy swój pojazd Kiitokori wyprodukowało już w 1949 roku i z powodzeniem działa do dziś. Obok swej głównej działalności firma od kilkudziesięciu lat buduje także pojazdy gaśnicze bazując na ciężarówkach Sisu i Vanaja.

Kiitokori - mobilny gabinet lekarski





Gama pojazdów pożarniczych Kiitokori z 1981 roku






SWS
SWS-trolley to prototypowy trolejbus zbudowany w 1979 roku we współpracy 3 firm:  Suomen Autoteollisuus (SAT), Wiima oraz Strömberg. Prototyp powstał na zamówienie przedsiębiorstwa komunikacji publicznej z Helsinek (HKL) i tam przechodził testy. Podstawowym źródłem napędu SWS-trolley był silnik elektryczny czerpiący energię z trakcji naziemnej. Jednak w dzielnicach Helsinek, w których tej trakcji nie było, autobus napędzany był silnikiem spalinowym (napędzanym olejem napędowym). Koszty produkcji tego typu pojazdu, a także koszt budowy całej infrastruktury (naziemnej trakcji elektrycznej dla trolejbusów) znacznie przerosły możliwości miasta i ostatecznie z projektu zrezygnowano na rzecz tradycyjnych autobusów z silnikami spalinowymi. Obecnie Przedsiębiorstwo w swojej flocie posiada autobusy, tramwaje, metro i promy






STRÖMBERG
Firma została założona w Helsinkach przez Gottfrida Strömberga jeszcze za czasów Carskiej Rosji - w 1889 roku i od początku działała w branży elektryczno-mechanicznej, z małą przerwą na produkcje amunicji podczas II wojny światowej. Strömberg producentem pojazdów stał się na przełomie lat 60-tych i 70-tych kiedy to przyszło pierwsze zlecenie od rządu na produkcję lokomotyw elektrycznych. W portfolio tego producenta znalazły się także wagony metra w Helsinkach, tramwaje i trolejbusy. Poniżej na zdjęciu są 2 foldery tego producenta będące w kolekcji autoArchiwum: broszura z danymi technicznymi trolejbusu oraz prospekt prezentujący gamę produktów Strömberga na rok 1977 (m.in. także trolejbusy)





SISU
Ostatnia, a zarazem największa, część dzisiejszego wpisu to prezentacja prospektów Sisu. Jest to największy i najbardziej znany fiński producent ciężarówek. Firma ta została założona w 1931 roku początkowo pod nazwą Oy Suomen Autoteollisuus Ab, s skrócie SAT. Jak tylko firma rozpoczęła działalność zaczęto poszukiwać chwytliwej nazwy, na której planowano budować potem markę. W tym celu w 1932 roku SAT ogłosiło konkurs w helsińskich gazetach na nazwę. Finalnie pod uwagę wzięto trzy słowa: Sisu (odporność, wytrzymałość, determinację), Karhu (niedźwiedź) i Haukka (jastrząb), ostatecznie wybierając pierwsze z nich. Od tego czasu wszystkie pojazdy produkowane były już pod marką Sisu. Obecnie firma jest wiąć producentem niezależnym, a w jej portfolio oprócz ciężarówek cywilnych znajdują się także ciężarówki wojskowe (Sisu Defence) i pojazdy przeznaczone do pracy w portach (Sisu Ro). Obecnie w kolekcji autoArchiwum znajduje się kilkadziesiąt prospektów tego producenta wydanych od 1971 roku aż po najnowsze - tegoroczne.


Sisu - prospekty z lat 1970-1989


































































Sisu - prospekty z lat 2000-2014























Najnowszy prospekt Sisu - gama modeli na rok 2014












"Design in Finland" - dużo ładniejsze logo niż nasze "Spring into new"



Prospekty ciężarówek wojskowych produkowanych przez Sisu Defence








Seria prospektów pojazdów przeznaczonych do pracy w portach. Są one tak zaprojektowane, że mogą i ciągnąć i pchać ładunek, a wewnątrz operator może się obracać



















Brak komentarzy:

Prześlij komentarz